Veel hondeneigenaren kiezen voor een positieve opvoeding (lees zonder straf en correcties en met belonen van goed gedrag) voor hun hond. Gelukkig! Toch wordt er helaas in hondenland ook nog gewerkt met correcties en straf. Dit artikel gaat in op de leereffecten van straffen. Er wordt uitgelegd dat de meeste honden niet leren wat de eigenaar voor ogen heeft, met het toepassen van de correctie of straf. Een pleidooi om het gebruik van straffen en correcties nog verder uit te bannen.
Wanneer jij je hond straft (je voegt iets aan de situatie toe wat naar is voor je hond, bijvoorbeeld je geeft een ruk aan de lijn of je moppert op je hond, of je haalt iets bij de hond weg wat hij leuk vindt), dan doe je dit met een reden. Namelijk, je wil dat het gedrag, wat jij bestraft, stopt.
Het kan zijn dat dat hetgeen is wat er ook gebeurt. Je hond blaft naar de buurhond, je moppert op je hond, je hond stopt met blaffen.
Je denkt dan dat jouw straf gewerkt heeft en dit zorgt erbij jou voor dat je de volgende keer, in een vergelijkbare situatie, weer op dezelfde manier reageert (jij wordt immers, zo lijkt het, ‘beloond’ voor jouw gedrag).
Ondanks dat een hond gecorrigeerd werd, vertoont hij/zij de volgende keer, in een vergelijkbare situatie, toch heel vaak weer hetzelfde gedrag. Het feit dat de situatie zich weer opnieuw voordoet, betekent dat jouw hond niet heeft geleerd dit gedrag niet meer in te zetten. Je hond herhaalt zijn gedrag van de vorige keer, ondanks de correctie.
Je komt op deze manier met je hond in een neerwaartse spiraal van steeds meer (en wellicht ook zwaarder) corrigeren terecht. Je hond vertoont ongewenst gedrag, je straft je hond, het gedrag stopt even, het gedrag wordt weer herhaald en de correctie ook.
Hier zijn verschillende redenen voor aan te wijzen:
1. Wanneer je je hond straft weet je hond vaak niet wat hij anders kan doen. En automatisch vervalt je hond weer in hetzelfde gedrag. Je leert je hond niets over welk gewenst gedrag in deze situatie passend zou zijn.
2. Straffen is een vorm van symptoombestrijding. Je probeert gedrag van je hond te veranderen, zonder rekening te houden met de oorzaak van dit gedrag. Zonder aandacht te schenken aan de onderliggende emoties (angst, frustratie, verlangen, pijn) waardoor jouw hond dit gedrag vertoont. En zonder rekening te houden met wat jouw hond met dit gedrag probeert te bereiken (bijvoorbeeld, jouw hond blaft vanuit angst naar een andere hond, met als doel deze andere hond op afstand te houden). Je hond kan, met de emoties die er op dat moment zijn, misschien helemaal niet op een andere manier handelen, wat jij ook doet.
3. Wanneer jij jouw hond een correctie geeft, dan doet je dit om bepaald gedrag te stoppen. Honden leren op dit soort momenten echter heel vaak iets anders dan dat we bedoelen. Je hond leert bijvoorbeeld dat, wanneer jullie andere honden tegenkomen, jij vervelend kunt gaan doen (een ruk aan de lijn geven), maar je hond beseft niet dat hij dit zou kunnen voorkomen door niet te blaffen. Hoe komt dit? Wij mensen hebben de neiging, wanneer iets niet gaat zoals we willen, in eerste instantie de oorzaak hiervan buiten onszelf te zoeken. Wanneer jij je hoofd stoot aan een balk roep je misschien gefrustreerd ‘rot balk’. Terwijl die balk er echt niks aan kon doen dat jij ertegenaan liep. Of wanneer je ruzie hebt met je zus ben je in eerste instantie bezig met háár gedrag, voordat je naar je eigen aandeel in de ruzie kunt kijken. Voor honden werkt het hetzelfde. Wanneer zij een vervelende situatie ervaren, zijn ze in eerste instantie niet bezig met hun eigen gedrag. Wanneer jouw hond steeds een ruk aan de lijn krijgt wanneer jullie andere honden tegenkomen, krijgt jouw hond misschien (steeds meer) een hekel aan andere honden. Of de band tussen jou en jouw hond raakt beschadigd (je hond wordt bang van jou). Misschien wordt je hond bang van de lijn, van bepaalde locaties, enzovoorts.
Straffen is geen effectieve manier om je hond ander gedrag aan te leren. Bovendien kan het gebruik van straffen en correcties veel hondenleed veroorzaken. In dit soort situaties wordt het welzijn van de hond in kwestie steeds verder aangetast.
Wil je hier eens met mij over praten om te zien of ik je kan helpen?
Vraag een gratis gesprek aan!